Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) is een gezamenlijk plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk om Nederland klimaatbestendig en waterrobuust in te richten. Het Deltaplan zet in op de aanpak van wateroverlast, droogte, hittestress en de gevolgen van overstromingen. Wat doet Schagen hier aan?
Eerst even over het DPRA
Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie* vraagt aan gemeenten om de kwetsbaarheden in beeld te brengen. Dat noemen we de stresstest. Er wordt gekeken hoe kwetsbaar de fysieke leefomgeving is voor de klimaatveranderingen. Aan gemeenten wordt vervolgens gevraagd om samen met andere overheden – zoals provincie en waterschap – de risicodialoog te voeren. Hiermee wordt het gezamenlijke bewustzijn tav kwetsbaarheden vergroot en worden maatregelen besproken die de kwetsbaarheden kunnen verkleinen. In een uitvoeringsagenda wordt concreet aangegeven wie wat gaat doen.
De stresstest en risicodialogen
De gemeente Schagen kiest voor een pragmatische aanpak (zie ook onder Onderzoek). In regionaal verband heeft Schagen een – verplichte – stresstest en risicodialoog gedaan. Dat is in samenwerking met de Noordkop gemeenten en het hoogheemraadschap gebeurd. Schagen voert de eigen stresstesten uit bij de voorbereiding van elk project in het openbaar gebied. Ook de gemeentelijke risicodialogen neemt Schagen mee bij de voorbereiding van projecten en zijn opgenomen in het proces projectmatig werken.
Eenvoudig gezegd komt het erop neer dat Schagen werkendeweg in beeld brengt wat de beste maatregelen zijn – binnen de eigen gemeente – om de effecten van het klimaat te kunnen opvangen.
De belangrijkste knelpunten zijn bekend en die zullen worden aangepakt in combinatie met geplande projecten en reconstructies. Zoals bijvoorbeeld de Schagerweg in Schagerbrug. Gebruik van materialen en toepassen van groen is daarin leidend. Kortom, een pragmatische aanpak.
De overige activiteiten rond klimaatadaptatie worden opgenomen in de regionale uitvoeringsagenda. Deze is momenteel in de maak. Concrete afstemming met andere overheden vindt daarin plaats.
Hoe is de gemeenteraad betrokken?
Klimaatadaptatie is een onderdeel van het duurzaamheidsprogramma dat in juni 2020 in de raad is vastgesteld. Daar kan de raad invloed uitoefenen op de wijze waarop Schagen zich voorbereidt op wateroverlast, droogte, hittestress en de gevolgen van overstromingen – de thema’s uit het DPRA.
Onderzoek in Schagen
Frank Warmerdam – student aan de Universiteit van Wageningen – heeft een thesis geschreven over Ruimtelijke adaptatie in Schagen (Climate Proof Schagen, Frank Warmerdam, 5 augustus 2019). In de thesis worden verschillende aanbevelingen gedaan zoals het introduceren van een werkgroep en het opnemen van klimaatadaptatie in werkprocessen. Warmerdam stelt dat er beleid nodig is op het onderwerp klimaatadaptatie, inclusief standaardvoorbeelden die kunnen worden toegepast bij elke (her)inrichting. Hij stelt voor om pilotprojecten uit te voeren, te monitoren en daarover intern en extern te communiceren.
Uit de beantwoording van onze vraag wat Schagen met deze aanbevelingen doet:
De gemeente Schagen is op de hoogte van de inhoud van de thesis en heeft kennisgenomen van de aanbevelingen daarin. Een aantal zaken pakt de gemeente anders op. Advisering over klimaatadaptatie vindt in het projectproces plaats: in de initiatieffase en in de ontwerpfase. In het proces Projectmatig Werken is klimaatadaptatie bij elke stap een terugkerend thema. Daarmee is eenieder zich ook goed bewust van het belang. De gemeente doet in de voorbereiding van projecten altijd een analyse met betrekking tot klimaatadaptatie. Pilotprojecten komen voort uit de regionale samenwerking in de afvalwaterketen. Een voorbeeld van een actueel pilotproject is ‘cunetberging’ (het opvangen van regenwater onder de weg en zo water gebruiken in de directe omgeving voor planten in plaats van snelle afvoer) bij de woningbouwlocatie Regioplein.
*De termen ruimtelijke adaptatie en klimaatadaptatie worden in dit artikel beiden gebruikt. Ruimtelijke adaptatie gaat vooral over de fysieke leefomgeving. Klimaatadaptatie gaat wat verder en betreft ook oa gezondheid, communicatie en crisisorganisatie. De termen worden in de praktijk overigens vaak door elkaar gebruikt.
Foto: h20waternetwerk.nl
