De Tweede Kamer verkiezing is weer achter de rug en hoewel de officiële uitslag nog op zich laat wachten is het resultaat voor onze partij teleurstellend. Op persoonlijke titel blik ik hierop terug.
Inzet
Vele partijgenoten hebben zich voor een mooie uitslag ingespannen. Ons kamerlid Gijs van Dijk kwam van Texel naar Schagen om te helpen bij het flyeren. Het heeft niet de gehoopte comeback opgeleverd, na de rampzalig verlopen verkiezingen van vier jaar geleden.
Ledenaanwas en zure druiven
Onze duidelijk linkse boodschap ‘voor een eerlijke toekomst’ heeft weliswaar tot ledenaanwas geleid, maar electoraal heeft het geen zoden aan de dijk gezet. Voor verwante partijen als GroenLinks en SP zijn de druiven nog veel zuurder.
Tweedeling
Links zit dus in de hoek waar de klappen vallen en dat terwijl de tweedeling in onze samenleving steeds voelbaarder wordt. Natuurlijk heeft de coronacrisis een rol gespeeld en kon de VVD de premierbonus incasseren, maar opvallend is ook dat de grote winnaars in de huidige coalitie thema’s hebben omarmd (je zou ook kunnen zeggen ‘gekaapt’) die nog niet zo lang geleden duidelijk ‘linkse’ thema’s waren: zorg, klimaat, onderwijs, een sterkere overheid en ga zo maar door. Ook de marktwerking is kennelijk niet meer heilig en je zou dus haast denken dat de gure neoliberale wind is gaan liggen. De tijd zal het leren of de vos slechts de passie is gaan preken.
Bestaansrecht
Gaan partijen dus steeds meer op elkaar lijken? En zo ja, wat valt er dan nog te kiezen? De vraag voor de linkse partijen is daarom de grote vraag naar hun bestaansrecht. Hoe maken wij aan de kiezers duidelijk dat een eerlijke samenleving, waarin iedereen gelijke kansen krijgt, alleen bij een linkse, progressieve politiek gestalte kan krijgen?
Samen sterker
Wat mij betreft is daarvoor bundeling van krachten op links nodig. Natuurlijk zijn er cultuurverschillen tussen de partijen op links, maar als je een stemwijzer invult, dan blijkt dat de inhoudelijke verschillen klein zijn. Een verdeeld kamp is een zwak kamp en als je daadwerkelijk iets aan de tweedeling in de maatschappij en aan klimaatverandering wilt doen dan heb je regeermacht nodig. Met een rol in de oppositie en dus aan de zijlijn kun je geen potten breken. Dat hebben de afgelopen jaren wel bewezen.
Formatie
De eerste tekenen in het formatiespel maken al duidelijk dat Mark Rutte niet op een ‘linkse wolk’ zit te wachten. Gebruik maken van verdeeldheid op links en dus het tegen elkaar uitspelen dreigt. Jesse Klaver heeft gelijk als hij zegt dat wij elkaar moeten vasthouden.
Linkse maat
Linkse mensen hebben met de beste bedoelingen en de meest zuivere motieven de gave om elkaar de ‘linkse’ maat te nemen en daardoor de nadruk te leggen op wat ons scheidt in plaats van wat ons bindt. Dat heeft de PvdA zijn vorige lijsttrekker de politieke kop gekost en de ironie daarbij is dat in de verkiezingen de zogenaamde ‘toeslagenaffaire’ geen enkele rol meer heeft gespeeld.
Job Cohen
Mijn conclusie is dat Job Cohen gelijk heeft met zijn pleidooi voor een fusie op links. Getalsmatig zijn de partijen vergelijkbaar, zodat er van een ‘Calimero-effect’ geen sprake hoeft te zijn. Een nieuwe start met een linkse, progressieve, roodgroene, pro-Europese volkspartij (op nationaal niveau kun je de grote uitdagingen van deze tijd niet oplossen) kan het tij doen keren.
Times are a-changin
Niet alleen inhoud, maar ook vorm speelt een rol bij de gunst van de kiezer. Tijden veranderen, dus ook gevestigde politieke partijen zijn niet voor de eeuwigheid. We kunnen, ja moeten zelfs, leren van het verleden, maar we moeten er niet in blijven hangen. Over het verleden gesproken; laten wij moed putten uit de woorden die al in de jaren zestig door Bob Dylan op papier werden gezet:
‘For the loser now will be later to win, for the times they are a-changin’.
Herkansing
Volgend jaar zijn er Gemeenteraadsverkiezingen. Tijd voor een herkansing. Wellicht dat wij op lokaal niveau in Schagen al een begin kunnen maken als het gaat om op links de handen ineen te slaan.
Rienk Mud
Voorzitter PvdA afdeling Schagen
Maart, 2021
