Kwijtschelding

Gemeenten en waterschappen heffen verschillende soorten belastingen aan de burgers. Aan hen die niet kunnen betalen, mogen de overheden kwijtschelding verlenen. Het is geen plicht maar een bevoegdheid van de overheid. Er zijn landelijke richtlijnen opgesteld, de precieze invulling is aan de betreffende gemeente en waterschap zelf.

Of er belastingen kunnen worden kwijtgescholden en voor welke belasting dat dan geldt, wordt door een gemeente of waterschap binnen de richtlijnen zelf bepaald.

Dat geldt ook voor de mogelijkheid om geheel of gedeeltelijk kwijt te schelden.

Bovendien hebben overheden de vrijheid om de regeling van toepassing te laten zijn op ondernemers. Een lapjesdeken aan regelingen.

In Nederland hebben alle gemeenten* en waterschappen iets geregeld op het gebied van kwijtschelding. De basis van alle regelingen wordt gevormd door de normuitkering en kosten van bestaan. De normuitkering wordt jaarlijks vastgesteld en wordt ondermeer bepaald door leeftijd en samenlevingsvorm.

Voor de kosten van bestaan mogen overheden bepalen welk percentage dat van de normuitkering is, om in aanmerking te komen voor kwijtschelding. De bandbreedte is 90 – 100 %. Een hoger percentage betekent een ruimere kwijtschelding.

De meeste gemeenten werken samen met het waterschap op het gebied van de administratieve afhandeling van kwijtschelding. Dat betekent over het algemeen dat de burger slechts aan 1 loket de aanvraag hoeft in te dienen.

Een ruimhartig kwijtscheldingsbeleid is voor verschillende partijen binnen gemeente- en waterschapsbesturen een belangrijk speerpunt.

Gerard Meuwesse, fractievoorzitter van 50 + bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, is groot pleitbezorger van een zo ruim mogelijke regeling.

Een goed kwijtscheldingsbeleid is zijn drijfveer om in het bestuur van HHNK te gaan.

“Het bestaand beleid moet worden geëvalueerd zodat alle partijen met suggesties kunnen komen. Daarnaast is het belangrijk om te kijken hoe het zit met de afstemming met de inliggende gemeenten. Ik ken een  verhaal van iemand die in Alkmaar woonde en zowel bij de gemeente als het waterschap in aanmerking kwam voor kwijtschelding. Toen hij verhuisde naar Heiloo was dat niet meer het geval terwijl zijn inkomen ongewijzigd was. Dit soort dingen mogen niet gebeuren. Dat moet goed uitgezocht worden.”

Bij een aanvraag voor kwijtschelding wordt bezien of iemand voldoet aan de criteria die een overheid heeft gesteld om in aanmerking te komen. Daaraan zijn uitvoeringskosten verbonden. Voor ondernemers, mocht een overheid daarvoor de regeling hebben opengesteld, zijn die kosten nog hoger. Het gemiddelde inkomen over het afgelopen jaar is dan maatgevend. De kosten voor deze groep zijn zo hoog dat sommige gemeenten en het waterschap de ondernemers uitsluit.

Jan Pjotr Komen, gemeenteraadslid van de SP in Schagen, is van mening dat ondernemers, voor wat betreft kwijtschelding, gelijke rechten moeten hebben als mensen met een uitkering. Deze ondernemers zijn vaak ZZPers die gedwongen zijn om voor zichzelf te beginnen door baanverlies. Hij pleit ervoor dat ook deze groep in aanmerking moet kunnen komen voor de regeling.  Samenwerking met andere gemeenten en waterschap zal daarbij de uitvoeringskosten gaan drukken.

“Ik ga op zoek naar medestanders binnen en buiten Schagen om de kwijtscheldingsregeling voor ondernemers open te stellen. Rechtsongelijkheid tussen ondernemers en uitkeringsgerechtigden is wat mij  betreft niet acceptabel.”

Evaluatie en een eventuele herziening van kwijtscheldingsbeleid staat niet overal op de agenda. Binnen het waterschap is dat wel het geval.

De Algemene Waterschapspartij, 50 + en de PvdA zijn voorstanders van het oprekken van het bestaand beleid.

Mochten gemeenten nu willen aanhaken bij openstelling voor ondernemers, dan kunnen de uitvoeringskosten uitgesmeerd worden over alle deelnemende overheden.

De drempel van de hoge kosten wordt zo weggenomen.

Er zal dan minder ongelijkheid zijn tussen gemeenten onderling en tussen een uitkeringsgerechtigde en een ZZPer op een bestaansminimum. Een laag inkomen is een laag inkomen.

Auteur: Marjan Leijen

*Vereniging Nederlandse Gemeenten geeft geen exacte gegevens. Het kan zijn dat er een enkele gemeente niet aan kwijtschelding doet.