Algemene beschouwingen van de PvdA Schagen op de Kadernota 2024.
Het is pas een half jaar geleden sinds de vorige algemene beschouwingen. Veel is nog onveranderd. Er is geen structurele oplossing vanuit het Rijk voor vluchtelingenopvang, voor de te hoge uitstoot van stikstof of voor de woningcrisis.
We hebben sindsdien enorme prijsstijgingen gezien vanwege de energie- en grondstofprijzen. En ook doordat het grootbedrijf extra winsten maakten. Het lijkt vooral ouderen, jongeren en sociaal kwetsbaren te treffen. Het is onze zorg dat tweedeling in onze maatschappij niet verder wordt vergroot door deze crisis. Zowel landelijk als lokaal zal de PvdA zich hard maken voor slimme keuzes voor een eerlijk, sociaal en duurzaam Nederland.
De prijsstijgingen zien we terug in de Kadernota voor 2024. Alle investeringen rijzen de pan uit voor het groot onderhoud van het openbaar gebied. Voor de hogere lonen komt er gelukkig nog prijscompensatie van het Rijk.
Het coalitieakkoord van CDA, Jess Lokaal, Seniorenpartij en de PvdA blijft de basis voor de Kadernota. Deze sluit goed aan bij coalitieakkoord. Het college is volop op stoom en sinds deze maand ook weer met de nieuwe wethouder Haydar Erol. We wensen hem veel succes met zijn portefeuilles Financiënen Ouderenbeleid.
Dank aan het college en de organisatie die deze Kadernota het licht heeft laten zien.
Energie, Klimaat en Gezondheid
Energiearmoede is een grote zorg voor de PvdA Schagen. Het college heeft Energiearmoede goed opgepakt. In Schagen zijn 1100 gezinnen die te maken hebben met energiearmoede, waarvan het overgrote deel huurders zijn. De gemeente heeft deze in beeld, maar om over de drempel te komen, vereist veel meer inspanning. De samenwerking tussen Wonen Plus Welzijn, Wooncompagnie en de Noorf-Hollandse Energie coöperatie is hiervoor een goede stap. Dat de Wooncompagnie gemiddeld al energielabel A heeft, is een mooi voorbeeld voor de andere woningen in Schagen.
PvdA Schagen is blij dat met de gelden van het Energiebeparingsakkoord met de provincie Noord-Holland ondernemers gestimuleerd worden om zon op dak te plaatsen en dat het beleid voor zon op land is vastgesteld.
Wat betekent de Stikstofcrisis voor Schagen? De PvdA roept het college op, om pro-actief te onderzoeken wat we als gemeente zelf kunnen doen, om minder stikstof uit te stoten. Zo is in Petten gestart met de Wijkaanpak voor de warmtetransitie en om CO2 uitstoot te beperken. Dit houdt ook in dat er dan gelijktijdig minder stikstof wordt uitgestoten. Laten we bij de andere kustdorpen dan ook als eerste stimuleren om van het aardgas af te gaan.
De PvdA is voor de versterking van de biodiversiteit. Ook deze groene weg biedt een uitkomst in de stikstofcrisis. De PvdA Schagen wil dat de gemeente een partij is in de gebiedsgerichte oplossingen. Laten we met alle partijen het gesprek aangaan, waarbij iedere sector, industrie, landbouw, verkeer zijn verantwoordelijkheid draagt. De biologische landbouw laat zien dat het mogelijk is, laten we dat aandeel uitbreiden. De PvdA Schagen is voorstander van de inrichting van spuitvrije zones van 50 meter rondom bewoning of minder gezondheidseffecten van gewasbeschermingsmiddelente krijgen. Ook hierbij laat de biologische landbouw zien dat het anders kan. De landbouwtransitie kan beginnen in Schagen.
We wonen in het schoonste deel van Nederland en gezondheid is ons grootste goed. Echter, ook in onze gemeente hebben bewoners gezondheidsklachten door onjuist houtstoken. Betere voorlichting en handhaving bij slecht houtstoken helpt hierbij. Als PvdA zullen we hier onze stinkende best voor doen en komen met een motie die het college oproept als gemeente aan te sluiten bij het Schone Lucht Akkoord. Schone lucht houdt niet op bij de gemeentegrens.
Alle kosten stijgen, de rioleringslasten, de OZB. Een post zouden we als gemeente kunnen verlagen, als we overgaan op betalen naar gebruik van de restafvalcontainer. Steeds meer gemeenten hebben hier goede ervaringen mee. Als we minder restafval produceren, dan stimuleren we ook de circulaire economie.
Woningbouw
De PvdA kiest voor sociale en betaalbare woningbouw. Het is een mensenrecht om te wonen. In het coalitieakkoord zijn hiervoor goede afspraken gemaakt. Om de woningcrisis actief het hoofd te bieden richten we ons op passende woonruimte voor alle doelgroepen in de juiste verhouding. Het accent leggen we op sociale en betaalbare woningbouw omdat voor die groep het grootste tekort is. We verstaan onder betaalbare huisvesting, woningen tussen 60 en 90 m2 woonoppervlak. De sociale koopwoningen die tot nu toe zijn gebouwd met een oppervlakte van 50 m2 zijn prima voor een starter, maar we hebben ook woningen nodig waar je je hele leven kunt wonen.Voor de maximale prijs van € 227.500,- zou je ook grotere woningen kunnen bouwen. Zelfbouwers blijken het ook te kunnen, zelfs met een torenhoge grondprijs. De PvdA kijkt uit naar in het voorstel voor grondbeleid om een woning betaalbaar te houden met instrumenten als erfpacht of koopgarant.
Er zijn voldoende plannen in voorbereiding om de geplande aantallen te bouwen woningen halen. Als PvdA maken we ons wel zorgen dat de geplande aantallen en het aandeel van 40% sociale bouw niet gehaald worden. De hoge bouwprijzen beginnen hun weerslag te krijgen op de snelheid in het bouwen. Woningen in het midden- en dure segment worden op het moment moeilijk verkocht waardoor plannen stagneren of uitgesteld worden. We roepen het college op actief te sturen op het betaalbaar houden van de woningen. Ook ziet de PvdA graag de doelstellingen van de Woondeal met in totaal 2/3betaalbare bouw en toe te groeien naar 30% sociale woningbouw in de bestaande bouw opgenomen in het beleid van Schagen. Met het woningbouwmonitor en het woonbehoefteonderzoek krijgen we het inzicht of we goed blijven inspelen op de vraag naar betaalbare woningen. De PvdA wil tijdig inzicht in deze ontwikkelingen en overleg daarover.
Voor Petten zijn de hobbels genomen om het dorp te versterken en een volwaardige kustplaats aan zee te worden met de vaststelling van het prachtige plan voor het Korfwater en Hotel ter Duin. Nu nog de eerste stenen die daarvoor gelegd worden. Laat de ontwikkeling van Plein 1945 nu vlot van start gaan.
De PvdA feliciteert het college dat Schagen aansluit bij het Convenant ‘Toekomstbestendige Woningbouw’. Dit is een mooie richtlijn om ontwikkelaar aan te laten houden om met sloop/ nieuwbouw zo toekomstbestendig en duurzaam als mogelijk te ontwikkelen.
Sociaal Domein
De PvdA staat voor gelijke kansen. In welke wieg je wordt geboren, maakt verschil. Iedereen moet zeker zijn van gelijke kansen, en dat begint in het onderwijs. Goed onderwijs zorgt ervoor dat iedereen gelijke kansen heeft om zich optimaal te ontplooien.
Helaas zijn de kansen niet voor iedereen gelijk; met name laaggeletterdheid speelt hierbij veelal een rol. Daarom zijn wij voorstanders van spelend leren voor peuters, maar ook dat er oog voor is in het basisonderwijs en bij de overgang naar het voortgezet onderwijs. PvdA heeft navraag gegaan naar het lokale convenant Voor- en Vroegschoolse educatie Schagen van de gemeente met onderwijs- en kinderopvangorganisaties en de GGD. We zijn er tevreden over, maar dan moet de warme overdracht van de kinderen als zij naar het basisonderwijs gaan, wel goed geregeld worden.
Daarnaast is het belangrijk dat we goed en voldoende onderwijspersoneel op onze scholen hebben. De PvdA vindt dat we dan ook moeten zorgen voor betaalbare woningen voor onderwijzend personeel. En we zetten ons in voor gezonde schoolgebouwen. Voor de omvangrijke investeringen van de schoolgebouwen willen we niet weglopen. Maar dit wordt zeker een uitdaging.
Het Rijk compenseert gelukkig voldoende de tekorten in de Jeugdzorg. De PvdA Schagen is trots op onze wijkteams en op de wijze waarop de schuldhulpverlening wordt aangepakt. Dat we de menselijke maat in het oog houden, vinden we heel belangrijk. We willen het vertrouwen in de overheid en inelkaar houden. We kijken uit naar het inzetten van het burgerberaad (G1000).
Vluchtelingenopvang- crisisnoodopvang, noodopvang. Stel je voor dat de overheid elke keer weer verrast zou worden dat er kinderen geboren gaan worden, zo lijkt het ook met de opvang van vluchtelingen. Als er geen oorlog is in Syrië of Afghanistan, dan is het wel in de Oekraïne , of de mensenrechten in Tunesië worden absoluut niet gehandhaafd. Een structureel en consequent beleid voor de opvang van vluchtelingen is nodig. En zo mogelijk ook vluchtelingen de kans geven aan het werk te gaan. Vluchtelingen uit Oekraïnekunnen direct aan het werk. Laten we het ook regelen voor mensen die heel lang in de asielprocedure zitten en telkens verplaatst worden. Verplaatsen van moeders met kinderen (soms wel 5 a 6 keer) verbieden, geef hun een vaste plek zolang de procedure duurt, zodat scholing goed geregeld kan worden. Hier in Schagen kunnen we verschil maken door pro-actief opvang te regelen. Hierbij is het zaak om duidelijke afspraken te maken met het COA als deze AZC Petten voor vijf jaar overneemt, zeker de communicatie kan stukken beter.
De PvdA Schagen wil dat Kunst en cultuur voor iedere inwoner bereikbaar is met een eigentijds en gevarieerd aanbod voor iedereen. Professionele kunst- en cultuuruitingen dienen als inspiratie voor onze amateurs. De afgelopen zes jaar heeft de KCARS advies gegeven over stimulatie van kunst en cultuur en financiële ondersteuning hiervan uit het cultuurfonds. Deze pot raakt echter leeg. Het is goed om dit moment daarom te benutten om hetgeen wij al doen goed te omschrijven in een beleidskader zodat we het op een constructieve wijze voort kunnen zetten. De PvdA zal daarom hiervoor samen met het CDA, Jess lokaal en de seniorenpartij een motie indienen.
Tenslotte
Niemand mag langs de kant blijven staan stelt de PvdA als centrale waarde. Deze kadernota voor de begroting van 2024 zal hier met de door de PvdA genoemde aanscherpingen maakt dit mogelijk.
We maken ons zorgen om de stijgende lasten voor inwoners met een inflatiecijfer van 10%. Ook voor de bedrijven zijn de prijsstijgingen een bedreiging. De PvdA wil meer vertrouwen in elkaar en in de samenleving en daarom steunen wij het voorstel van de toeristische ondernemers om een groter deel in een toerismefonds te brengen en zo toeristische projecten te realiseren.
Het is een goed uitgangspunt van de kadernota om direct de lasten nemen als er voldoende ruimte is. In principe willen we de lasten niet doorschuiven